yashliq--- hayat musapingizdiki bir mezgil emes, bediningizning qiranliqi we mengzingizning qizilliqimu emes. bu qelbingizdiki bir xil halet, kallingizdiki bir uqum, eqli tepekkuringizdiki ijadingizning yushurun küchi, hissi pa'alyitingizdiki bir xil jushqunluq, hayat baharingizning chongqur qatlimidiki bir xil xush hidliq hawa.
yashliq shérin romantik muhebbettin öz razliqi bilen waz kichip, turmush qaynamlirida üzüshtin direk biridu. qorunush, qorqosh we nepsiniz üstidin ghalib kilidighan yürek we pezilettin direk biridu. halbuki 60 yashliq erlerde bundaq yürek we pezilet 20 yashliq yigitlerdin köpirek bolidu. hichkim waqitning ötüshi bilen qérip ketmeydu, belki ghayining yoqulushi bilen insanlarda qérilar meydangha kelgendur.
meyli 60 yash yaki 16 yash bolsun, hemme kishi kelgüsige intilidu, hemme kishi kishlik turmush riqabitidiki xoshalliqqa balilarche qelb bilen cheksiz teshnadur. sizningmu we miningmu qelibimning chongqur qatlimida oxshashla bir radi'o apparati bar. u kishiler arisidin, bipayan zamandin we makandin güzellik, ümid, xoshalliq, jesurluq we küch quwwet uchurlirini toxtimay qobul qilip tursila, siz bilen men meng'gü yash turiwirimiz.
nawada bu radi'o apparati karidin chiqsa, sizning qelbingizni hich ish xosh yaqmasliq we ümidsizlikning muzi qaplap ketse, siz tixi emdila 20 yashqa kirgen bolisingizmu qérip kitisiz; eger bu radi'o apparati bashtin-axir qelbingizde qed kötürüp tursa, ümidwarliq bilen intilip turidighan herbir radi'o dolqunini qobul qilip tursa, yash péti turgan 80 yishingizda alemdin ötüshingizdin ümid bar.
kichikimizde mehellimizde tokmu yoq, tok kelgen teqdirde hem tiliwiziye yoq idi, nahye bek taghliq bolghachqa sirittin kelgen signal ötelmeymish. shu chaghlarda mehellimizge arilap-arilap kino ekilip qoyatti. chas dep qoyattuq, shundaq uzun, düglek qipigha orulghan kino lintisi ritimliq awazda pirqiratti, udulda uzun aq birzint rextni derexlerge isip qoyushatti, shuning aldida pütün mehellidiki chong-kichikler olturushup körishettuq, ajayip chaghlar idi...
eng burunqi biri tutuq isimde, hindistanning kinosi bolidighan, rengsiz, körünüshliri ghuwa. apamning diyishche shu küni bir weqe bolghaniken. kino tügep kishiler öylirige qaytishiptu. nersilirini yighishturwatqan kishiler belyaghach üstide iziz bowayning jimmide olturghinini körüp uxlap qalghan chighi diyishkech,---izizka, qopung, kino tügidi --- dise hich ündimigidek. tiniqni tekshürse alliqachan toxtighan. boway bishini töwen salghan halettila, yiqilipmu qalmastin olturghan halette jan üzüptu. qarighudek bolsa, ong qoli chapinining sol teripini siqimdighinche turghan. qolliri shunche kiriship ketkenki, kishiler xili teste ajritip aptu, qoligha siqimdighan nersisi bir parche resim iken, resim bulapka bilen chapanning ich estirige bikitilip qoyulghan iken. shu chaghdila kishiler rehmetlikning bir yerlerde olturghanda arilap-arilap chapinining ichige qarap qoyidighanliqini chüshiniptu. iziz bowayning ayali ikki yil burun tügep ketken bolop, shuningdin biri boway baliliri bilen bille yashawatqan iken. kishilerni heyran qaldurghini, bu bowayning salametlik shundaq yaxshi, témen bolop her her ighir ishlarni qilip yürettiken...
oylap qaldim, iziz boway yash waqitlirida iniqila ata-anisi kim bilen toy qilisen dise shuning bilen toy qilidighan zamanlar... likin 20~30 yilliq turmush bularni neqeder yiqinlashturghan disingizchu. iziz bowayning jan üzüsh aldidiki ashu deqiqiliridiki hayajinini, sighinishini tesewwur qilip baqqum kilidu. kinodiki körinishler tebi öz qedirdanining omaq siyaqini, kichik balilardek qiliqlirini, ishlardin hirip kelgende aldigha illiq chirayi bilen ekelgen issiq tamaqliri, peqet mana men dep chiqip turghan 'yoqsuzchiliqta sizni japa tartquzup qoyduq' digen köz nurliri; hayatning bisimlirini birdemdila untuldurdighan yumshaq quchiqi; yene shu hayatning neqeder güzellikini tétiquchi yiqishliq chach-puraqliri; yürikining sheklini oyup qoyghuchi shirin lewliri... shu tapta bowayning köz aldida öz hayat lintilir shunchilik iniq bir rewishte, her bir tatliq minutlar bir-birige uliship...
bildi, peqet shu chaghdila hemmidin iniq his qildi, hayat peqet shu qedirdanining muhabbiti bilenla güzel idi, shu hayatni sighindi, sighinghandimu shunchilik sighindiki yürki xuddi hazirla yirilip kitidighandek, tumurida iqiwatqan qanlar yürek yiriqliridin tiship chiqiwatqandek, yürkidiki lexte qan yashliri bilen yughurlup ketkendek. tomurliri köpti, wujudi kechküzning yinik soghuq shamilida tétreytti. kirpikliri nemleshti, yashlirini aqquzmasliqqa tirishtiyu yushuralmidi. tétrekler ewjige chiqti, pütkül rohini özide hich bir bolmighan hayajan chirmiwaldi, sighinishning qanchilik küchlüklikini shu tapta hemmidin iniq bildi, muhebbet belki shudur didi, 21 giram roh bir silkinip shamal bilen birge ghayip boldi, qedirdanining süriti qarchuqida yashliri bilen birge qitip qaldi!!!...
apamning hikayisi tügidi, xuddi bir ashiq hikayisi namliq naxshidiki körinishlerdek. menmu chong boldum, talay yillar ötti, muhebbet hem mini köp oylanduridighan témilarning birige aylandi.
tixi yiqinqi yillardila ikki chong dadam(dama, apamning akiliri) kitip qaldi, oquwatqan waqitilirim bolghachqa namazlirigha baralmidim. bir yilidin kiyin dem ilishita yoqlap bardim, ikkila chong apam birdinla shundaq mükcheygen, kisel chirmiwalghanliqini, chirayning sulghunlighini, hetta külimsirigendimu küzliridin birxil yirimlikni his qilip qaldim, burun shundaq qaynam tashqin öyler birdinla jimip qalghan idi. yene bir yil ötkende qaytsam shu chong apamdin biri kitip qaptu...oylidim, muhebbetning chiki bolmas belkim, biz bishimizdin ötküzgen muhebbet belki peqet uning bir xil törelme shekilidur. likin teb'ila hemmimiz shundaq muhebbetke intilimiz. toy dise muhebbetning qewrisi dep iniqlimilar birishimiz. biraq iziz bowayning hikayisi bizge belki undaq emestur deydu. u belki "köygen yaman emes, köngen yaman" digendek muhebbet belki könüshtur, ikki insanning bir-birige rohi jehettin taynishidur. likin hemme adem hem oxshash uhebbetke irishelmeydu, xer xil sewebliri bardur belki. shundaqtimu bir seweb choqum bar, yeni: muhebbet öz nöwitide bir puraqliq etérgül, shunche sezgür hem ajizdurki, ikkila ademnig teng perwish qilishigha, kütüshige, shundaq bir inchike tengpungluqta saqlishigha muhtazjdur, peqet shundaq qilalighan jüplerla belki muhebbetning eng yuquri meqamigha yitishke nisip bolar...
